Ekologia – czy ma w ogóle sens?

Słowa ekologia w ostatnich latach stało się bardzo modne. Ale jest też nadużywane. Dziś każdy chce być ekologiczny. Ale tak naprawdę po co? Jaki jest sens ekologii, co to jest greenwashing i czym jest w ogóle ekologia. Definicja, ciekawostki, liczby ale też i mity – z tym wszystkim mierzymy się w naszym materiale. Oto punkt widzenia Eco Friendly. 

Wszyscy niby wiedzą, wszyscy niby słyszeli, że należy dbać o środowisko, ale jakoś nie każdemu z nas jest z tym po drodze. Bo ekologia to wydatki. Bo ekologia to tylko moda, a może nawet ściema. Świat sobie doskonale radzi mimo naszych niedoskonałości. To najczęstsze opinie sceptyków.

CZYTAJ TAKŻE NA NASZYM BLOGU: Zasoby wody na świecie się kurczą. Jak ją oszczędzać

Każde wnioski warto jednak opierać na liczbach. Często tragicznych, bo dotyczących zgonów, hektarów wyłączonych z użytku ze względu na górę śmieci, czy hektolitrów wody, która nie nadaje się nawet do podlewania ogrodu. Ale zanim o tym, zacznijmy czytać książkę od początku. Co to w ogóle jest ta ekologia?

Ekologia – co to jest. Definicja

Ekologia jest dziedziną nauki zajmującą się badaniem relacji między organizmami i ich środowiskiem. Słowo “ekologia” pochodzi od greckiego słowa “oikos”, które oznacza “dom” oraz “logos”, czyli “nauka”. Czyli mówiąc prościej – ekologia to nauka o domu. 

Ekologia skupia się na zrozumieniu interakcji pomiędzy organizmami i środowiskiem, w którym żyją. Pomaga nam zrozumieć złożoność i piękno natury oraz znaleźć harmonię między ludzkimi działaniami a przyrodą. Ekologia bada zarówno pojedyncze organizmy, jak i całe populacje, społeczności ekologiczne oraz ekosystemy.

Ekologia – czym się zajmuje

Ekologia zajmuje się badaniem relacji między organizmami a ich środowiskiem. Dotyczy to zrozumienia, jak organizmy żyją, rozmnażają się i przystosowują do różnych warunków. Także jak oddziałują na siebie wzajemnie i na swoje otoczenie. 

SPRAWDŹ TEŻ NA NASZYM BLOGU: Czy OZE to rzeczywiście przyszłość energetyki

Jak wspomnieliśmy – ekologia bada zarówno pojedyncze organizmy, jak i populacje, społeczności ekologiczne oraz ekosystemy. Celem ekologii jest odkrywanie wzorców i procesów w przyrodzie oraz rozumienie wpływu człowieka na środowisko. Niebagatelnego wpływu. Działania podejmowane w oparciu o ekologiczne badania pomagają w ochronie przyrody i przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju.

Ekologia to też liczby. Głównie tragiczne

• 25 minut – mniej więcej co tyle ginie na świecie jeden gatunek zwierząt. Na zagrożonej liście znajdują się m. in. tygrys sumatrzański, słoń afrykański, żółw szylkretowy, ale też i nasz polski żubr
• 27 tysięcy drzew – ścinanych jest każdego dnia do produkcji tylko papieru toaletowego. A przecież papier wykorzystujemy w wielu innych celach
• 300 tysięcy – mniej więcej tyle zgonów rocznie notuje się w Europie z powodu zanieczyszczenia środowiska (powietrza, wody, gleby). To jednak dane Europejskiej Agencji Środowiska za 2020 rok, które zapewne są niedoszacowane
• 2 miliony ton ścieków – tyle wpływa każdego dnia do rzek i jezior na świecie. A jeden litr ścieków zanieczyszcza mniej więcej osiem litrów czystej wody
• 45-129 tysięcy ton – to szacunki powierzchni olbrzymiego skupiska śmieci, które dryfuje na Ocenia Spokojnym w okolicach Kalifornii. Jest to tak zwana Wielka Pacyficzna Plama Śmieci
• 1,6 stopnia Celsjusza – jeśli średnia temperatura na Ziemi wzrośnie “tylko” o tyle, lodowce mogą całkowicie się roztopić. To spowoduje podniesienie poziomu wód nawet o kilka metrów. Zalane zostaną tereny nadbrzeżne, miasta, wioski

Ekologia – czy to tylko moda

Ekologia jest modna. Ale to nie jest jej ideą

Jak mawiają – liczby nie kłamią. Wnioski nasuwają się same. I to wcale nie chodzi o to, by straszyć, malować czarną wizję ludzkości. Wmawiać wszystkim, że za chwilę nie będzie nas i naszych dzieci, tylko płonąca planeta. Metoda nie polegana na straszeniu, ale na uświadamianiu. Pokazywaniu korzyści. Odpowiedź brzmi – nie, ekologia to nie moda. Dlaczego?

Ekologia jest odpowiedzią na pilne wyzwania, przed którymi stoi nasza planeta. Zmiany klimatyczne, utrata bioróżnorodności, degradacja ekosystemów i zanieczyszczenie środowiska są problemami, które wymagają natychmiastowego działania. Nie jutro, a dziś.

SPRAWDŹ NASZ PORADNIK: Nie mogę spać. Sprawdzone porady na bezsenność

To nie tylko chwilowy trend, ale postawa, która powinna być wpisana w nasze codzienne życie. Działania ekologiczne, takie jak ograniczanie zużycia energii, recykling, korzystanie z odnawialnych źródeł energii i dbanie o czystość środowiska, są nieodzowne dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. Czyli mówiąc prościej – byśmy się tu nie ugotowali, nie potruli i nie potopili w śmieciach. 

Ważne jest, abyśmy nie traktowali ekologii jako czegoś tymczasowego, ale jako długoterminową odpowiedzialność. Dopiero wtedy będziemy w stanie zapewnić zdrową i zrównoważoną przyszłość dla naszej planety, siebie samych i naszych dzieci. Ekologia nie jest modą – to niezbędny element naszej współczesnej egzystencji, który powinniśmy pielęgnować i praktykować na co dzień.

Czym jest greenwashing?

Temat ekologii jest popularny. Coraz bardziej angażują się w niego firmy. I tu pojawił się problem. A nazywa się on greenwashing. Co to w zasadzie znaczy?

Greenwashing to praktyka, w której firmy, organizacje lub marki sugerują, że są bardziej ekologiczne, niż wskazuje na to rzeczywistość. Jest to sposób na wywołanie pozytywnego wrażenia wśród konsumentów, którzy coraz bardziej zwracają uwagę na aspekty ekologiczne.

Firmy stosują różne praktyki, takie jak używanie eko-etykiet, zielonego marketingu czy promowanie pojedynczego ekologicznego aspektu. A wszystko po to, by zmylić konsumentów co do rzeczywistego wpływu ich działań na środowisko. Celem greenwashingu jest zyskanie korzyści wizerunkowych i finansowych. Niekoniecznie natomiast związanych z autentycznymi działaniami na rzecz ochrony środowiska.

Ekologiczne mity – jak odróżnić prawdę od fałszu

• “Plastikowe opakowania są zawsze gorsze niż papierowe lub szklane” – mit numere jeden. Rzeczywistość jest bowiem bardziej skomplikowana. Wiele czynników, takich jak ilość zużytej energii i wody podczas produkcji, transportu oraz możliwość recyklingu, również wpływa na ekologiczną ocenę
• “Produkcja żywności organicznej jest zawsze bardziej zrównoważona” – mit numer dwa. Oczywiście – produkcja żywności organicznej ma korzyści, choćby ograniczenie stosowania pestycydów. Istnieją jednak też inne czynniki, takie jak wydajność uprawy i transport. Ich koszty mogą być czasami porównywalne
• “Samochody elektryczne nie mają negatywnego wpływu na środowisko” – czyli mit numer trzy. Mimo że samochody elektryczne nie emitują bezpośrednio spalin, ich wpływ na środowisko jest związany z produkcją baterii i źródłem energii, z którego są zasilane. Wykorzystanie energii z odnawialnych źródeł jest korzystne, ale produkcja baterii litowo-jonowych wiąże się z wydobyciem surowców i zużyciem energii
• “Recykling zawsze jest najlepszą opcją” – mit numer trzy. W niektórych przypadkach, szczególnie przy niskiej jakości recyklatów lub dużych kosztach transportu i przetwarzania, lepszym wyborem może być zmniejszenie zużycia i ponowne wykorzystanie produktów
• “Ekologiczne działania nie mają znaczącego wpływu na ochronę środowiska” – i minut numer pięć. Podejście typu – sam nic nie zmienię. Każda zmiana zaczyna się od indywidualnych postaw. Te tworzą duże zmiany

Jak naprawdę żyć ekologicznie – 10 postaw

1. Oszczędzaj energię – wyłączaj światło i urządzenia elektryczne, gdy ich nie używasz. Wybieraj energooszczędne żarówki LED i sprzęt gospodarstwa domowego o najwyższej klasie energetycznej, które obniżają zużycie energii
2. Unikaj plastiku jednorazowego użytku – zastąp plastikowe torby zakupowe materiałowymi. Nie kupuj wody w butelkach plastikowych. Pij przefiltrowaną wodę z kranu. Wybieraj produkty z opakowaniami przyjaznymi dla środowiska
3. Dbaj o recykling i kompostowanie – segreguj odpady i dbaj o prawidłowe ich wrzucanie do odpowiednich pojemników. Rozważ również kompostowanie organicznych odpadów, takich jak resztki jedzenia i liście, które mogą służyć jako naturalne nawozy
4. Wybieraj transport ekologiczny – korzystaj z komunikacji publicznej, roweru lub chodź po prostu pieszo, gdy to możliwe. Zyskasz coś więcej – ruch. A ruch to zdrowie!
5. Oszczędzaj wodę – naprawiaj przecieki, zamykaj kran podczas mycia zębów czy naczyń. Zainstaluj oszczędne baterie i prysznice, a także zbieraj deszczówkę do podlewania roślin. To czysta ekologia
6. Kupuj lokalne i sezonowe produkty – wybieraj świeże produkty spożywcze, które są uprawiane w pobliżu i w sezonie. To zmniejsza zużycie energii związanej z transportem i wspiera lokalnych dostawców i rolników
7. Wybieraj odnawialne źródła energii – jeśli masz możliwość, zainstaluj panele słoneczne lub rozważ korzystanie z energii wiatrowej. To pozwoli zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych
8. Minimalizuj wyrzucanie i marnowanie żywności – planuj zakupy i gotuj odpowiednią ilość jedzenia, aby uniknąć marnowania żywności. Jeśli zostaną resztki, wykorzystaj je ponownie lub zamroź
9. Dbaj o bioróżnorodność – sadź rośliny przyjazne dla owadów i ptaków, które pomagają w zapylaniu i utrzymaniu równowagi ekosystemu. Unikaj stosowania pestycydów i wybieraj naturalne metody ochrony roślin
10. Edukuj innych, zwłaszcza dzieci – dziel się swoją wiedzą na temat ochrony środowiska i motywuj innych do podejmowania ekologicznych działań. Pokazuj korzyści, zwłaszcza dzieciom – pamiętaj – czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci

Ekologiczne ciekawostki – fakty, które zmieniały ludzkość

• Pierwszy park narodowy na świecie – utworzono go w 1872 roku. A był to Park Narodowy Yellowstone w Stanach Zjednoczonych. Okazał się kamieniem milowym dla ochrony przyrody i podkreślał potrzebę zachowania dzikiej przyrody dla przyszłych pokoleń
• Traktat Antarktyczny – w 1959 roku podpisano Układ Antarktyczny, który ustanowił Antarktydę jako rezerwat przyrody. Zakazane są tam działalności gospodarcze i militarno-eksploatacyjne. Jest to unikalne porozumienie międzynarodowe, które chroni ekosystemy Antarktydy
• Odkrycie ozonowej dziury – w latach 80. XX wieku naukowcy odkryli istnienie tak zwanej ozonowej dziury nad Antarktydą. To odkrycie skłoniło społeczność międzynarodową do podjęcia działań w celu ochrony warstwy ozonowej. W rezultacie, w 1987 roku, podpisano Protokół montrealski, który zakazał produkcji i użycia substancji niszczących ozon. To znacznie przyczyniło się do odbudowy warstwy ozonowej

Ekologia – czy to ma sens. Podsumowanie

Ekologia to nie tylko moda. Ma sens i jest niezwykle ważna dla przyszłości naszej planety. Dla nas, dla naszych dzieci. Przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego, zachowania różnorodności biologicznej i stworzenia lepszego i zdrowszego świata dla nas i przyszłych pokoleń. 

Działania ekologiczne, takie jak zrównoważone korzystanie z zasobów, ochrona przyrody, redukcja emisji spalin i edukacja, są nieodzowne dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. Każdy z nas ma rolę do odegrania i poprzez świadome wybory i codzienne działania, możemy przyczynić się do pozytywnych zmian dla środowiska i dla siebie samych.

Zmiany wymagają zawsze działania jednostek. A grupa to siła działania poszczególnych jednostek. Myślenie “sam nic nie zmienię” tylko pogłębia ekologiczny kryzys. Czas zmienić je na – “zmianę zaczynam od siebie”. I zakończmy naprawdę świetnym cytatem Antoine de Saint-Exupéry’ego – “Ziemi nie dziedziczymy po naszych rodzicach, pożyczamy ją od naszych dzieci”.