Fotowoltaika to ekologiczne źródło energii czerpanej ze słońca. Czy jednak nadal się opłaca. Jakie zmiany zaszły w 2022 roku i jak można ubiegać się o dofinansowanie. Wreszcie – jakie są ceny, jak obliczyć zapotrzebowanie na energię i kiedy zwróci się nam inwestycja. Przygotowaliśmy dla Ciebie kompleksowy poradnik o fotowoltaice.
Fotowoltaika – co to jest i jak działa
Fotowoltaika jest źródłem pozyskiwania energii ze słońca. Zaliczana jest zatem do rozwiązań w zgodzie z ekologią. Słońce to odnawialne źródło energii, a zatem nie wyczerpie się w przeciwieństwie do węgla, ropy czy innych surowców ukrytych w Ziemi. Naukowcy przewidują, że Słońce wygaśnie za około 10 miliardów lat (oczywiście już wcześniej życie na Ziemi nie będzie możliwe), a zatem jak na razie możemy w pełni korzystać z jego dobrodziejstw.
Wracając jednak do tematu fotowoltaiki, warto krótko przedstawić mechanizm jej działania. Oczywiście najważniejszym elementem konstrukcji są panele słoneczne. Nagromadzoną energię przekazują one do inwertera, zwanego również falownikiem. Ten z kolei przekształca prąd stały w prąd zmienny, który następnie przekazywany jest do naszych gniazdek. Oczywiście ważna jest też sama konstrukcja, która montowana jest na dachu lub też na gruncie.
Fotowoltaika – rodzaje instalacji
- instalacja on-grid – jest ona podłączona bezpośrednio do sieci, a energia zużywana na bieżąco. Nadwyżki prądu natomiast trafiają do zakładu energetycznego. Ilość energii jest dokładnie zliczana przez dwukierunkowy licznik
- instalacje off-grid – nie jest bezpośrednio wpięta w sieć, a energia nie jest zużywana na bieżąco. Prąd gromadzi się natomiast w odpowiednich akumulatorach. Na ogół stosuje się je wtedy, kiedy podpięcie do sieci energetycznej wymagałoby bardzo dużych nakładów finansowych lub inwestycja jest po prostu niemożliwa do realizacji. Należy tu dodać, że instalacja off-grid jest droższa niż ta tradycyjna
- instalacja hybrydowa – jak łatwo się domyślić łączy ona ze sobą instalację off jak i on-grid. Energia jest zarówno zużywana na bieżąco jak i magazynowana w akumulatorach. To rozwiązanie jest jednak zdecydowanie najdroższą opcją
Fotowoltaika – zmiany 2022
Od kwietnia 2022 roku obowiązują nowe przepisy regulujące fotowoltaikę
Od 1 kwietnia 2022 roku, na mocy ustawy uchwalonej przez Sejm, w życie weszły nowe przepisy regulujące korzystanie z odnawialnych źródeł energii. Najważniejsze ich założenie jest takie, że wprowadzony został system net-billingu, a nie, jak to było wcześniej, system opustów. Co on zakłada?
System net-billingu opierać się będzie na sprzedaży nadwyżek wyprodukowanej energii do zakładu energetycznego. Prosument (osoba, które sprzedaje nadwyżkę prądu) będzie gromadzić środki na tak zwanym depozycie prosumenckim. Cenę sprzedaży wyznacza Towarowa Giełda Energii (średnia cena z danego miesiąca), a od 2024 roku będzie to cena z ostatniej godziny. To oznacza, że prosument energię sprzedawać będzie po cenie hurtowej. Niestety, odkupywać od zakładu energetycznego musi już po cenie rynkowej, tak jak wszyscy inni.
Wyprodukowane nadwyżki prądu, a w zasadzie wirtualne środki pieniężne, będzie można wykorzystać w okresie 12 miesięcy. Innymi słowy – prosument obniży swoje rachunki za prąd. W tym przypadku bardzo istotne jest to, by nie montować w domach zbyt dużych instalacji. Ewentualne nadwyżki będą bowiem zwracane konsumentom tylko w 20 procentach.
A jak to było dotychczas? Otóż obowiązywał system opustów. Kalkulacja była tutaj dość prosta. Przy instalacjach o mocy do 10 kWp, za każdy 1 kWh, który został oddany do sieci, konsument mógł odebrać z powrotem 0,8 kWh. Z kolei przy instalacjach do 50 kWp, ten współczynnik wynosił 0,7.
Fotowoltaika 2022 – czy to się jeszcze opłaca
Instalacja fotowoltaiki w 2022 roku to nadal opłacalna inwestycja
Gdyby odpowiedź zawrzeć w jednym słowie, to należy powiedzieć – tak. Oczywiście na opłacalność instalacji fotowoltaicznej składa się kilka czynników. Biorąc pod uwagę jednak choćby to, że ceny prądu stale rosną (zobacz nasz poradnik – jak oszczędzać prąd), fotowoltaika nadal jest inwestycją, która się opłaca.
Rozwińmy jednak nieco ten temat. Jak wspominaliśmy, ceny prądu to nie jedyny czynnik, który determinuje opłacalność fotowoltaiki. Niemniej istotne są: wielkość instalacji, która wpływa na to, czy pokryje ona zapotrzebowanie na energię w całym domu, koszt jej montażu, czy pozyskane dotacje.
W końcowym rozrachunku ważne pytanie, który każdy zainteresowany fotowoltaiką sobie zadaje – po jakim czasie inwestycja się zwróci. Polskie gospodarstwa montują zwykle instalacje o mocy 5 lub 10 kWp. Koszt takiej instalacji zwykle waha się pomiędzy 25 i 40 tysięcy złotych. Można zatem przyjąć, że taka inwestycja zwróci się po 10-14 latach.
Zakładając, że producenci dają nawet 30 lat gwarancji na żywotność fotowoltaiki przy wydajności około 80 procent, można śmiało uznać, że to inwestycja opłacalna. Na jeszcze większe korzyści mogą liczyć przedsiębiorcy, którzy fotowoltaikę zamierzają zamontować w swojej firmie.
Oczywiście zakładając, że pozyskasz jeszcze dotacje na instalację, ta inwestycja może zwrócić się jeszcze szybciej. O tym, jakie masz możliwości pozyskania środków, więcej piszemy w punkcie – fotowoltaika 2022 – dofinansowanie (akapit poniżej).
Fotowoltaika 2022 – dofinansowanie. Programy: Mój Prąd i Czyste Powietrze
Instalując fotowoltaikę można liczyć na dofinansowanie z różnych programów
Według statystyk Ministerstwa Klimatu i Środowiska, jak dotychczas z programów wspierających rozwój fotowoltaiki w Polsce, wypłacone zostało już ponad 290 tysięcy dofinansowań na łączną kwotę blisko 1,4 mld złotych. Tym samym redukcja emisji CO2 wyniosła ponad 1,4 mld kg/rok. To ważne w kontekście walki i czyste powietrze.
By uzyskać dofinansowanie do instalacji paneli fotowoltaicznych, powinieneś zwrócić uwagę na program Mój Prąd. Pobór nowych wniosków rozpoczął się 15 kwietnia 2022 roku i potrwa do 22 grudnia bieżącego roku. W ramach tego programu maksymalna kwota wsparcia, jaką możesz uzyskać, wynosi 20 500 złotych. Oczywiście najważniejszym aspektem jest tutaj skorzystanie z systemu net billingu, o którym więcej pisaliśmy w punkcie – fotowoltaika – zmiany 2022.
W ramach programu Mój Prąd wsparcie uzyskać możesz na zakup, dowóz i wykonanie instalacji fotowoltaicznej, urządzeń do magazynowania energii i zarządzania wyprodukowaną energią. Wniosek z kolei złożysz za pośrednictwem strony Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – TUTAJ.
W dalszym ciągu obowiązuje również program Czyste Powietrze. W jego ramach od 2018 roku złożono już ponad 400 tysięcy wniosków o dofinansowanie, a wypłacono ponad 7 miliardów złotych. Tutaj możesz liczyć na maksymalną kwotę wsparcia w wysokości 5 tysięcy złotych, przy założeniu, że w gospodarstwie jednoosobowym to maksymalnie 2189 złotych, a w gospodarstwach wieloosobowych – 1564 złote na osobę.
Wnioski w ramach Programu Czyste Powietrze można z kolei składać do Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które obejmują swoim działaniem teren województwa, w którym zlokalizowany jest budynek lub lokal mieszkalny. Więcej informacji znajdziesz TUTAJ.
Oczywiście programy Mój Prąd i Czyste Powietrze to nie jedyne formy dotacji do fotowoltaiki. Wciąż można uzyskać wsparcie w ramach takich programów jak: Stop Smog, Agroenergia (program skierowany do rolników) czy Energia Plus (program skierowany do przedsiębiorców).
Już wkrótce znajdziesz na naszej stronie szczegółowy materiał dotyczący dotacji i możliwości wsparcia na instalację paneli fotowoltaicznych.
Fotowoltaika 2022 – cena
Instalacja fotowoltaiki w gospodarstwie domowym lub firmie to koszt średnio 20-30 tysięcy złotych
Bardzo trudno jednoznacznie wyliczyć cenę instalacji fotowoltaicznej za każdy 1 kWP mocy. A wynika to z faktu, że jak zawsze na końcowy rachunek składa się wiele czynników. Do najważniejszych uchodzą kryzysy energetyczne, marka, jakość materiałów, ewentualne utrudnienia przy montażu czy dostępność krzemu (z którego często wykonane są ogniwa fotowoltaiczne).
Bardzo ogólnie przyjąć można, że średnio za instalację o mocy 1 kWP z montażem zapłacić należy około 4-6 tysięcy złotych. Zakładając, że po odpowiednich obliczeniach, zdecydujesz się na montaż instalacji o mocy 5 kWp, czeka Cię wydatek rzędu 20-30 tysięcy złotych. Oczywiście pamiętaj o dofinansowaniach, z których naprawdę warto korzystać. Dzięki nim inwestycja może zwrócić Ci się w zaledwie kilka lat.
Oczywiście głębiej do portfela sięgniesz, kiedy Twoje gospodarstwo generuje większe zapotrzebowanie na prąd. Rzadko zdarza się jednak sytuacja, by instalacja 10 kWp była niewystarczająca.
Fotowoltaika – na co zwrócić uwagę przed zakupem
- moc instalacji – innymi słowy – jakie Twoje gospodarstwo domowe albo firma ma zapotrzebowanie na energię. Wyliczysz to przede wszystkim na podstawie miesięcznych rachunków za prąd (więcej na ten temat piszemy w punkcie niżej: jak obliczyć moc instalacji). Pod uwagę weź jednak również, że w przyszłości Twoje zapotrzebowanie może wzrosnąć, bo na przykład zdecydujesz się zakupić nowe sprzęty
- technologia wykonania – technologia tworzenia ogniw fotowoltaicznych stale robi postępy. Do tej pory w znacznej mierze byliśmy uzależnieni od rynku azjatyckiego. Aktualnie na terenie Europy powstaje coraz więcej fabryk, które opracowują nowe technologie wytwarzania ogniw fotowoltaicznych. A wszystko po to, by obniżyć koszty instalacji i uniezależnić się od rynku azjatyckiego. Aktualnie najbardziej popularne są panele monokrystaliczne, który pozwalają generować więcej energii niż panele polikrystaliczne, niemniej jednak na rynku dostępne są jeszcze bardziej zaawansowane technologie. Warto zdać się na firmę, które ma w tym zakresie bogate doświadczenie i podąża za światowymi trendami
- firma – no właśnie, skoro już wspomnieliśmy o firmie – w tym temacie lepiej nie eksperymentować i kierować się wyłącznie ceną. Na rynku dostępnych jest wiele firm, które mają za sobą tysiące udanych instalacji. Już wkrótce powstanie u nas ich ranking i także polecimy kilka sprawdzonych ofert. Warto regularnie nas odwiedzać
- możliwość instalacji – zdarza się to bardzo rzadko, ale czasami warunki w domu czy w firmie uniemożliwiają przeprowadzenie instalacji, choćby ze względu na brak miejsca lub problemy z dostępnością. Przy rozmowach z firmą, poproś o sprawdzenie, czy montaż jest u Ciebie możliwy
- gwarancja – coraz więcej firm oferuje nawet 30-letnią gwarancję przy wydajności instalacji na poziomie 80 a nawet 85 procent po upływie tylu lat. Fotowoltaika to trwała konstrukcja, która nie wymaga nakładu sił przy jej eksploatacji. Wiele zależy jednak od wykonania i materiałów, a zatem koniecznie zapytaj o długość gwarancji
- zabezpieczenia przeciwnapięciowe i przeciwpożarowe – ogniwa fotowoltaiczne generują dużą energię, a zatem muszą być wyposażone w odpowiednie zabezpieczenia. Firmy, które zajmują się profesjonalnym montażem, doskonale zdają sobie z tego sprawę. W trakcie zakupu jednak zawsze o to dopytuj, bo chodzi przecież o Twoje bezpieczeństwo
- terminy wykonania – fotowoltaika stale zyskuje na popularności. I rok 2022 rok wcale nie będzie inny. Firmy mogą być zatem bardzo obłożone w zamówieniach. Przed decyzją o inwestycji, koniecznie zapytaj, jak długo będziesz musiał czekać na jej realizację
- cena – oczywiście nie jest to najistotniejszy czynnik. Jako że jest to inwestycja na wiele lat, lepiej postawić na sprawdzoną firmę z bogatym doświadczeniem i nawet trochę dopłacić, niż zaoszczędzić kilkaset złotych, a po kilku latach okaże się, że jakość wykonania montażu pozostawia wiele do życzenia. Jak już wspominaliśmy, wkrótce polecimy kilka firm, które naszym zdaniem zasługują na uwagę
Fotowoltaika 2022 – czy to jest dla wszystkich?
Oczywiście, że tak. Jasne, że są pewne ograniczenia. Jak już wspominaliśmy, kiedy montaż paneli fotowoltaicznych na Twoim domu czy też na gruncie, jest utrudniony lub wręcz niemożliwy, wówczas może pojawić się problem. Wtedy przed inwestycją możesz zostać zmuszony do zmian w konstrukcji budynku. W takim przypadku warto zastanowić się, czy koszty nie będą zbyt wysokie i nie wpłyną na opłacalność projektu.
Ograniczeniem może być również dostęp do promieni słonecznych. Niektóre budynki i grunty są bardzo zacienione. Wówczas ogniwa fotowoltaiczne nie będą w stanie wyprodukować dostatecznej ilości energii.
Fotowoltaika – czy jest bezpieczna?
Wokół fotowoltaiki i bezpieczeństwa instalacji narosło wiele mitów. Pojawiają się nawet tak skrajne opinie, że jest ona łatwopalna i często, zwłaszcza w upalnych okresach, dom narażony jest na pożar. Nic bardziej mylnego.
Oczywiście, pożar w domu wywołać może każde urządzenie, które wpięte jest do sieci – płyta indukcyjna, czajnik elektryczny, telewizor, komputer, telefon. Takie samo ryzyko istnieje w przypadku fotowoltaiki. Trzeba jednak powiedzieć wprost – jest ono naprawdę niewielkie. Każda instalacja wyposażona jest w zabezpieczenia przeciwnapięciowe i przeciwpożarowe. Poza tym, ryzyko zminimalizować można, wybierając odpowiednią firmę i stawiając na jakość komponentów. Dlatego tak ważne jest, by nie sugerować się wyłącznie ceną.
Warto obalić jeszcze jeden mit. Mianowicie o tym, że fotowoltaika może mieć niekorzystny wpływ na Twoje samopoczucie, co spowodowane jest wytwarzanym polem magnetycznym. Prawdą jest, że w procesie generowane jest pole magnetyczne, ale nie ma ono wpływu na Twoje zdrowie. A na pewno już nie powoduje raka czy wpływa na zmianę genów.
Fotowoltaika a ogrzewanie domu
Panele fotowoltaiczne można wykorzystać do ogrzewania domu
Rosnące rachunki za prąd, coraz większe wydatki na ogrzewanie domu, determinują ludzi do szukania oszczędności. Montując w domu panele fotowoltaiczne, warto rozważyć też zakup pompy ciepła do ogrzewania domu. Takie rozwiązanie ma wiele korzyści. Najważniejsza z nich to oczywiście oszczędność.
Decydując się na pompę ciepła, sprawisz, że Twoja instalacja fotowoltaiczna będzie mogła być w pełni wykorzystana. Tutaj pojawia się dodatkowa korzyść. Ogrzewanie domu pompą ciepła spowoduje, że będziesz jeszcze bardziej ekologiczny. Jest to rozwiązanie w pełni w harmonii z naturą. Więcej sposobów na to, jak żyć ekologicznie, znajdziesz w naszym specjalnym poradniku.
Oczywiście, jeśli jeszcze nie wybudowałeś domu, ale już wiesz, że chcesz postawić na fotowoltaikę i pompę ciepła, pamiętaj, by wspólnie ze specjalistą dokładnie obliczyć zapotrzebowanie na energię i tym samym moc Twojej instalacji. Nie musisz jednak obawiać się o to, że czeka Cię ogromny wydatek, jeśli zdecydujesz się właśnie na pompę ciepła. Przyjmuje się, że nawet instalacja o mocy 5 kWp będzie w stanie pokryć Twoje zapotrzebowanie na prąd zarówno do ogrzewania, jak i do użytku pozostałych urządzeń. Ale to oczywiście bardzo uśrednione wyliczenia i należy je dokładnie sprawdzić w każdym gospodarstwie domowym lub firmie.
Fotowoltaika – konserwacja. Jak dbać o instalację?
Panele fotowoltaiczne są w zasadzie bezobsługowe. Nie trzeba ich czyścić. Nie trzeba ich też odśnieżać w zimie. Zalegający na nich śnieg, będzie swobodnie spadać pod wpływem grawitacji. Ogniwa fotowoltaiczne są też w zasadzie bezawaryjne. Niemniej jednak, co kilka lat warto rozważyć zrobienie przeglądu i serwisu instalacji. Najlepiej zlecić to profesjonalnej firmie.
Przede wszystkim chodzi o Twoje bezpieczeństwo. W końcu mamy tutaj do czynienia z przepływem prądu. Ponadto, jeśli zauważysz nagły spadek energii w domu lub inne nietypowe czy wręcz alarmujące sygnały, wówczas również lepiej zgłosić się do serwisu lub firmy, która montowała ogniwa, by mieć pewność, że są one w pełni sprawne i bezpieczne.
Fotowoltaika – jak długo działa. Gwarancja
Przed zakupem fotowoltaiki warto sprawdzić warunki gwarancji
Gwarancja to bardzo istotny element przy zakupie paneli fotowoltaicznych. Na ogół klient patrzy wyłącznie na to, jak długi okres ona obejmuje. Niestety, zapomina przy tym o szczegółach. Standardowy okres gwarancji, oferowany przez producentów, wynosi 25-30 lat. Jak zawsze jednak – diabeł tkwi w szczegółach.
Gwarancja ta obejmuje jedynie wydajność ogniw fotowoltaicznych. I to nie na poziomie 100 procent, a raczej około 80. Same moduły natomiast objęte są zwykle 10-15-letnią gwarancją. I tu dość ważna uwaga. Gwarancja powinna obejmować nie tylko ogniwa fotowoltaiczne, ale również falownik. Uwzględniać ona musi także montaż. Ponadto, firmy często zastrzegają, że gwarancja ważna jest tylko wtedy, gdy instalację przeprowadzi wykwalifikowana firma. Jeśli zdecydujesz się to robić na własną rękę, możesz mieć później problemy z dochodzeniem swoich praw konsumenckich.
Fotowoltaika 2022 – pozwolenie
Pytanie, które wielu z nas zadaje sobie przed zakupem paneli fotowoltaicznych brzmi – czy muszę mieć pozwolenie na budowę. Wszystko zależy od mocy instalacji. Jeśli zamierzasz zamontować fotowoltaikę o mocy większej niż 50kW, wówczas musisz uzyskać pozwolenie na budowę.
W przypadku instalacji nie przekraczające 50 kW, nie masz obowiązku tego zgłaszać. Są jednak pewne wyjątki. A ten stanowi wysokość stawianej konstrukcji. Jeśli ta przekroczy trzy metry, wówczas musisz ubiegać się o zgodę na budowę. Ponadto, jeśli jesteś w posiadaniu zabytku, na którym masz zamiar zamontować fotowoltaikę, w takiej sytuacji także masz obowiązek zgłosić ten fakt.
Fotowoltaika – jak obliczyć moc instalacji i zapotrzebowanie
W każdym przypadku najlepiej skorzystać w tym temacie z pomocy fachowca. Niemniej jednak istnieją pewne wzory, które są w stanie przybliżyć Ci, jak dużą instalację musisz zamontować, by pokryć zapotrzebowanie Twojego gospodarstwa lub firmy na prąd.
Przede wszystkim, zajrzyj do rachunków za prąd i sprawdź ile miesięcznie zużywasz kwH. Następnie pomnóż to razy 12 miesięcy, potem x 1,2 i podziel przez produkcję roczną z kW. Oto Twój wynik mocy instalacji fotowoltaicznej. Skomplikowane? Poniższy przykład powinien Ci nieco rozjaśnić temat.
2000 kWh (tyle prądu zużywasz rocznie) x 1,2 / 1000kWh (szacowana produkcja z jednej instalacji) = 2,4 kW. Instalację o takiej mocy potrzebujesz w domu. Pamiętaj jednak, że te działania nie uwzględniają nadwyżek prądu.
Fotowoltaika – którą firmę wybrać
Jak zawsze odpowiadamy – sprawdzoną, solidną, z doświadczeniem. Naprawdę nie warto w tym temacie eksperymentować i patrzeć wyłącznie na cenę. Pamiętaj też, że tylko profesjonalny montaż zapewni Ci ewentualne egzekwowanie gwarancji. To inwestycja nie na rok, a na lata – 20 czy 30. Ma Ci się zwrócić.
Już niedługo jako Eco Friendly będziemy mieli dla Ciebie ranking najlepszych firm zajmujących się kompleksowym montażem fotowoltaiki w Polsce. Pamiętaj, że korzystając z produktów i usług firm, które my polecamy, masz gwarancję, że trafiasz w odpowiednie miejsce. Klientom, którzy decydują się za zakupy w sklepach za pośrednictwem naszej strony, zapewniamy nie tylko bezpieczeństwo, ale też pomoc na ścieżce zakupowej.
Fotowoltaika 2022 – podsumowanie
Rok 2022 i kolejne na pewno nadal będą stały pod znakiem rozwoju fotowoltaiki. Jest to rozwiązanie ekologicznie, a w dobie rosnącego zapotrzebowania na prąd i większej emisji spalin, można być pewnym, że będzie mocno wspierane przez działania rządowe. Być może wkrótce dostęp do dotacji będzie jeszcze łatwiejszy, by zachęcić jak największą liczbę konsumentów do inwestycji w ekologię.
Instalacja paneli fotowoltaicznych to rozwiązanie, które, mimo zmian w 2022 roku, nadal się opłaca i które zwróci się po kilku lub maksymalnie kilkunastu latach. Dostęp to fotowoltaiki jest coraz łatwiejszy. Zwykle nie wymaga pozwolenia i przechodzenia skomplikowanych procedur. Warto jednak pamiętać o tym, by wybrać sprawdzoną firmę, która ma doświadczenie na rynku. Co ważne również – fotowoltaika jest w pełni bezpieczna. Jak zawsze zatem zachęcamy – bądź eko, dbaj o siebie i naturę.
